door Bram van Reemst | naar Brams vitrine-overzicht |
Vorig jaar kreeg CocaCola van MissKoop de prijs voor de slechtste verpakking (zie verslag). Inmiddels is de nieuwe, dunnere PET-fles ingevoerd en nu blijkt hij ook bij de frisdrankliefhebbers niet in de smaak te vallen. De nieuwe fles staat minder stevig en deukt sneller in, waardoor de cola soms eruit spuit als je de dop eraf draait of bij het inschenken.
De milieu-effecten van de nieuwe flessen, die na inzameling niet meer gereinigd en
hergebruikt worden, maar omgesmolten en verwerkt in andere plastic producten, zijn
omstreden. In elk geval zijn er veel meer grondstoffen voor nodig. Voor eenmalige flessen
(die voor een kwart bestaan uit de resten van oude exemplaren) zal anderhalf keer zo veel
nieuw PET (polyethyleentereftalaat) aangemaakt moeten worden als voor herbruikbare
flessen. (Nu is de verhouding al 9500 ton tegen 5800 ton!) Aan de andere kant levert het
schoonmaken van PET-flessen ook milieuvervuiling op. Volgens Thoden van Velzen van de
Wageningse universiteit zijn er voor verpakkingen duizenden levenscyclusanalyses gedaan die
allemaal laten zien dat het nauwelijks verschil maakt of je de verpakking hergebruikt of niet.
Maar je moet dit natuurlijk per product bekijken.
Over de PET-fles zijn verschillende studies gedaan met opmerkelijk afwijkende
uitkomsten. De uitkomsten hangen natuurlijk van de vooronderstellingen af, en deze worden
bepaald in overleg met de opdrachtgever. Wie betaalt, bepaalt. Toch bleek ook uit het
onderzoek voor de verpakkingsindustrie, dat de eenmalige fles nadelig zou zijn voor het
milieu, alleen zou dit nadeel gecompenseerd kunnen worden door voortaan de kleinere
halveliterflesjes, die nu weggegooid worden, ook in te gaan zamelen en om te smelten. Het is
natuurlijk de vraag of je deze twee soorten flessen zomaar samen kunt nemen en tegen elkaar
weg kunt strepen. Het is logischer om voor beide soorten afzonderlijk de milieuvriendelijkste
variant te kiezen. Overigens maakt CocaCola meteen van de gelegenheid gebruik om dubbele
verpakkingen in te voeren in de vorm van twopacks, fourpacks en
sixpacks, met extra plastic wikkels erom waar het reclame op kan afdrukken.
Hoe dan ook, sinds begin dit jaar staan de nieuwe flessen in de winkel. De nieuwe
verpakking geldt behalve voor de cola ook voor andere producten van CocaCola, zoals Fanta
en Sprite. Andere frisdrankfabrikanten hebben de oude, stevige en herbruikbare flessen
gehandhaafd.
Volgens CocaCola is de nieuwe verpakking hygiënischer en mooier (want doorschijnender
en glanzender), en zou deze daarom beter 'tegemoet komen aan de wensen van de moderne
consument'. Ook zouden inname en transport gemakkelijker gaan door gebruik van zakken
in plaats van kratten.
De verandering gaat echter gepaard met forse prijsverhogingen van 40 tot wel 70%.
Volgens CocaCola is dit nodig vanwege 'innovatiekosten': een nieuwe productielijn en
transport- en inzamelingssysteem. Het is opmerkelijk dat een groot bedrijf eenmalige
investeringen wil betalen uit een prijsverhoging, terwijl deze investering op termijn de kosten
juist lager zal maken. De eigenlijke reden is dan ook dat CocaCola de prijzen van voor de
supermarktoorlog wil herstellen.
Veel consumenten zien het echter niet zitten om meer te betalen voor een kwalitatief
slechtere verpakking. Op webfora en in nieuwsgroepen wordt verhit gediscussieerd over
minachting van de klanten en opgeroepen tot een boycot van CocaCola. Vaste CocaCola-drinkers stappen na jaren merkentrouw over op Pepsi of op huismerken en B-merken als
First Choice, en bespreken welk alternatief het beste smaakt. Een paar voorbeelden:
"Tis zo simpel, koop geen Coca Cola meer, laat ze maar bloeden voor die Amerikaanse arrogantie, Freeway Cola smaakt bijna hetzelfde." "Coca Cola mag hun mooie fles zelf houden, ik koop het niet meer!!" "Ze kunnen van mij de boom in met hun prijs verhoging. Ik stap ook mooi over op Pepsi." "Wat is een moderne consument dan? Iemand die graag veel meer betaalt voor hetzelfde product in een onhandige slappe fles?"
Maar misschien gaat CocaCola ervan uit dat de hogere prijzen de verminderde verkopen zullen compenseren... We zullen zien.
Dit artikel is eerder verschenen in de Groene Golf (ledenblad JMA) 2006 nr. 3. Foto ©JMA.